IZMIR
Istorijski nazivi
Smirna
Etimologija
Tur. Izmir, od grčkog (još antičkog) imena grada Smýrnē; kao apelativ grčka reč označava drvo mirtu, ali nije jasno da li je grad poneo ime po drvetu ili ono po njemu. (A.L.)
Atribucija
- grad: Odvede me do Izmira grada (KH III,Narodne pjesme muslimana u Bosni i Hercegovini, Iz rukopisne ostavštine Koste Hörmanna, redakcija, uvod i komentari Đenana Buturović, Sarajevo, 1966. (KH III) 4:188)
- grad vlaški: Od Izmira, od grada vlaškoga (KH III,Narodne pjesme muslimana u Bosni i Hercegovini, Iz rukopisne ostavštine Koste Hörmanna, redakcija, uvod i komentari Đenana Buturović, Sarajevo, 1966. (KH III) 4:118)
- grad kaurski: U Izmiru gradu kaurskome (KH III,Narodne pjesme muslimana u Bosni i Hercegovini, Iz rukopisne ostavštine Koste Hörmanna, redakcija, uvod i komentari Đenana Buturović, Sarajevo, 1966. (KH III) 4:598)
- bijeli: Kad me svede bijelu Izmiru (KH III,Narodne pjesme muslimana u Bosni i Hercegovini, Iz rukopisne ostavštine Koste Hörmanna, redakcija, uvod i komentari Đenana Buturović, Sarajevo, 1966. (KH III) 4:189)
- bez atribucije: Sve ću hodat a za Izmir pitat (KH III,Narodne pjesme muslimana u Bosni i Hercegovini, Iz rukopisne ostavštine Koste Hörmanna, redakcija, uvod i komentari Đenana Buturović, Sarajevo, 1966. (KH III) 4:322)
- bez atribucije: Te si sišo gradu Izmirskome (KH III,Narodne pjesme muslimana u Bosni i Hercegovini, Iz rukopisne ostavštine Koste Hörmanna, redakcija, uvod i komentari Đenana Buturović, Sarajevo, 1966. (KH III) 4:1202)
Geografski položaj
38° 25’ N, 27° 10’ E
Grad u Turskoj. Glavni grad i luka istoimene pokrajine. Leži u dnu istoimenog dubokog zaliva na obali Egejskog mora.
Istorijat
Izmir je osnovan u XI v. pre n.e. i zvao se Smirna. Zahvaljujući položaju koji zauzima, Smirna je mnogo puta menjala gospodara tokom svoje duge istorije. Za vreme Rima i Vizantije bila je jedan od najvećih gradova u Maloj Aziji. Opustošili su je Tatari pod Timurom Lenkom 1403. Pod turskom vlašću Izmir je bio od 1424. do 1919. Od 1919. do 1922. bio je pod grčkom okupacijom, a posle je ponovo vraćen Turskoj na osnovu odredaba mira u Lozani (1923). Veliki deo grada uništen je prilikom grčkog povlačenja 1922.
Epski kontekst
Pominje se u neistorijskom sižeu o spasavanju Mustaj-begove kćeri iz tamnice izmirskog kralja. To bi značilo da se opisani događaj morao desiti pre 1424, dok je Smirna još bila hrišćanski grad, ali je taj podatak irelevantan za siže ovog tipa.
U jednoj lirskoj pesmi iz Kuča (pleme u Crnoj Gori), Izmir se pominje kao mitsko mesto na Istoku, blizu Dunava:
Put Izmira bijeloga,
Tamo mi je Dunav voda,
I u vodu komat leda.
Rastopi se komat leda
Kako što se tope momci
Gledajući na đevojke.*
Literatura
 | 1931 | Дучић, С.: Живот и обичаји племена Куча, Српски етнографски зборник, 48, 1-596. [400, 401*] cobiss |
| 1970 | Vojna enciklopedija, 1-10, Redakcija vojne enciklopedije, Beograd 1970-1975.Beograd 1980. cobiss |